|
ประวัติศาสตร์ภูมิปัญญาของจุดตั้งต้นการศึกษาการต่างประเทศไทย: ขนบแบบสมจัยกับแนวทางการศึกษาแบบประวัติศาสตร์ (Intellectual History of the Dawn of the Study of Thailand's Foreign Relations: The Somchai Tradition and the Historical Approach) |
|---|---|
| รหัสดีโอไอ | |
| Creator | เอกลักษณ์ ไชยภูมี |
| Title | ประวัติศาสตร์ภูมิปัญญาของจุดตั้งต้นการศึกษาการต่างประเทศไทย: ขนบแบบสมจัยกับแนวทางการศึกษาแบบประวัติศาสตร์ (Intellectual History of the Dawn of the Study of Thailand's Foreign Relations: The Somchai Tradition and the Historical Approach) |
| Publisher | คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร |
| Publication Year | 2566 |
| Journal Title | วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร |
| Journal Vol. | 19 |
| Journal No. | 1 |
| Page no. | 231-265 |
| Keyword | ประวัติศาสตร์ภูมิปัญญา, การต่างประเทศของไทย, ขนบแบบสมจัย, แนวทางการศึกษาแบบประวัติศาสตร์, Intellectual History, Thailand's Foreign Relations, Somchai Tradition, Historical Approach |
| URL Website | https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jssnu |
| Website title | https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jssnu/article/view/257939 |
| ISSN | 1686-9192 (Print), 2697-4657 (Online) |
| Abstract | บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำแนวทางการศึกษาแบบประวัติศาสตร์ ภูมิปัญญามาพิจารณาบริบทที่เป็นจุดตั้งต้นของการศึกษาการต่างประเทศไทยที่เกิดขึ้นในมหาวิทยาลัยของไทย โดยเริ่มต้นจากจุดกำเนิดของความจำเป็นที่จะต้องมีการจัดการเรียนการสอนด้านการทูตและการต่างประเทศในระดับอุดมศึกษาของประเทศไทยภายใต้บริบทของการปฏิรูประบบราชการครั้งใหญ่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก่อนที่จะเคลื่อนไปสู่การหยั่งรากในฐานะองค์ความรู้แขนงหนึ่งในการศึกษาการที่เป็นส่วนหนึ่งของการจัดหลักสูตรรัฐศาสตร์ในช่วงทศวรรษที่ 2490 งานวิจัยชิ้นนี้ยังเสนอว่าแนวทางการศึกษาและการจัดการเรียนการสอนการต่างประเทศของไทยในยุคแรกวางอยู่บนขนบการศึกษาที่เน้นประวัติศาสตร์หรือที่งานวิจัยชิ้นนี้เรียกว่า "ขนบแบบสมจัย" เพื่อใช้เป็นฐานในการศึกษาและสร้างชุดคำอธิบายเกี่ยวกับแบบแผนในการดำเนินการต่างประเทศซึ่งเป็นวิธีคิดที่ยังคงมีอิทธิพลอยู่จนถึงปัจจุบันแม้จะตั้งอยู่ท่ามกลางการตั้งคำถามถึงพลังของคำอธิบายแบบประวัติศาสตร์ดังกล่าว แต่แนวทางดังกล่าวกลับยังคงมีความจำเป็นอย่างน้อยในฐานะวัตถุดิบที่นักวิชาการและนักการทูตในปัจจุบันจะนำมาใช้พิจารณาเพื่อค้นหาหรือประเมินสิ่งที่เรียกว่าแบบแผนในการดำเนินนโยบายต่างประเทศไทย กล่าวอีกนัยหนึ่งประวัติศาสตร์คือสิ่งที่จะนำไปสู่ความสุขุมคัมภีรภาพทั้งในโลกของนักทฤษฎีและนักปฏิบัติในการศึกษาการต่างประเทศของไทยต่อไปThis research article aims to apply the intellectual history approach to examine the beginning of the study of Thailand's foreign relations in the early Thai universities in the early period. The article starts by tracing back to the context of state reformation during the Reign of King Rama V, which required the establishment of a school responsible for teaching foreign services and diplomacy in the nascent phase of Thai higher education before establishing itself as one of the main elements in the study of political sciences during the 1950s. The article also argues that the beginning of the study and teaching rested mainly on the historical approach or what might be called the "Somchai tradition" as the foundation for studying and narrating the pattern of Thailand's foreign relations. Although the explanatory power of the tradition has been in question and under criticism, it remains influential through the searching for patterns in Thai foreign affairs these days since the tradition can be regarded as the bedrock that both academics and diplomats could use as a heuristic model to search or evaluate the pattern of Thai foreign policy in the present. In conclusion, historia leads to prudentia in the worlds of theorists and pragmatists as their ventures in studying Thailand's foreign relations. |
