![]() |
การพิจารณาประเด็นการจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ ในประเทศไทย:ศึกษาเปรียบเทียบกับประเทศสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ สำหรับการพัฒนาเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ |
---|---|
รหัสดีโอไอ | |
Creator | ปณิดา พรภัทรา |
Title | การพิจารณาประเด็นการจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ ในประเทศไทย:ศึกษาเปรียบเทียบกับประเทศสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ สำหรับการพัฒนาเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ |
Publisher | วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ |
Publication Year | 2568 |
Journal Title | วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ |
Journal Vol. | 45 |
Journal No. | 1 |
Page no. | 211-224 |
Keyword | สิทธิบัตรซอฟต์แวร์, ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์, โปรแกรมคอมพิวเตอร์, สิทธิบัตร, ประเทศไทย |
URL Website | https://so06.tci-thaijo.org/index.php/utccjournalhs/article/view/278881 |
Website title | https://so06.tci-thaijo.org/index.php/utccjournalhs/article/view/278881 |
ISSN | 3027-7671 |
Abstract | การพิจารณารับจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์นั้นเป็นประเด็นที่ยังคง ถกเถียงกันในแวดวงกฎหมายและวิศวกรรมทั่วโลก โดยเฉพาะเมื่อมีการพัฒนาเทคโนโลยีอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) การเรียนรู้ของเครื่อง (Machine Learning) การรู้จำเสียงพูด (Speech Recognition) และการประมวลผลภาษาธรรมชาติ (Natural Language Processing) ได้กลายเป็นเทคโนโลยีที่มีการถูกยื่นขอสิทธิบัตรในปริมาณมาก อย่างไรก็ดี เมื่อมีการพัฒนาการใช้งานซอฟต์แวร์ จึงต้องพิจารณากฎหมายว่าด้วยการจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์ในปัจจุบัน โดยบทความนี้วิเคราะห์เรื่องการจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์ในประเทศไทย เปรียบเทียบกับแนวปฏิบัติในสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ ทั้งนี้ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ในประเทศไทยได้รับความคุ้มครองในฐานะงานวรรณกรรมภายใต้พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ซึ่งนิยามว่าเป็น “คำสั่ง ชุดคำสั่ง หรือสิ่งอื่นใดที่นำไปใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ เพื่อให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานหรือเพื่อให้ได้รับผลอย่างหนึ่งอย่างใด ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นภาษาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในลักษณะใด” หากแต่พระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. 2522 ไม่มีการใช้นิยามดังกล่าว เพียงแต่กล่าวถึง “ระบบข้อมูลสำหรับการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์” ในมาตรา 9 (3) ซึ่งอาจทำให้เกิดการตีความนิยามที่แตกต่างและนำไปใช้อย่างไม่สอดคล้องกันในการพิจารณารับจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์ จึงมีความจำเป็นต้องศึกษาประเด็นสำคัญ กล่าวคือ หลักเกณฑ์ในการจดสิทธิบัตรซอฟต์แวร์ในกฎหมายไทย ผลกระทบของความแตกต่างในนิยามทางกฎหมายต่อการยื่นขอสิทธิบัตรซอฟต์แวร์ และการนำแนวปฏิบัติเรื่องการจดสิทธิบัตรของประเทศอื่นมาใช้กับประเทศไทย เพื่อเสนอแนะให้ประเทศไทยกำหนดนิยามทางกฎหมายที่ชัดเจนยิ่งขึ้น รวมถึงเกณฑ์การพิจารณาในทางปฏิบัติเพื่อส่งเสริมนวัตกรรมและปกป้องเทคโนโลยีใหม่ ๆ อย่างเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ได้ดียิ่งขึ้น |