|
การวิเคราะห์ทางเลือกทางกฎหมายในการคุ้มครองแม่น้ำภายใต้ระบบกฎหมายไทย: รายงานฉบับสมบูรณ์ |
|---|---|
| รหัสดีโอไอ | |
| Title | การวิเคราะห์ทางเลือกทางกฎหมายในการคุ้มครองแม่น้ำภายใต้ระบบกฎหมายไทย: รายงานฉบับสมบูรณ์ |
| Creator | สุรศักดิ์ บุญเรือง |
| Publisher | มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. คณะนิติศาสตร์. คณะกรรมการส่งเสริมงานวิจัย |
| Publication Year | 2568 |
| Keyword | ทรัพยากรธรรมชาติ -- กฎหมายและระเบียบข้อบังคับ, แม่น้ำ -- กฎหมายและระเบียบข้อบังคับ, สิทธิของแม่น้ำ, แม่น้ำ |
| Abstract | รายงานการศึกษาวิจัยนี้นำเสนอผลการวิเคราะห์ทางเลือกในการคุ้มครองสิทธิของแม่น้ำภายใต้ระบบกฎหมายไทยโดยมุ่งวิเคราะห์ว่าหากมีการรับรองสิทธิของแม่น้ำในประเทศไทยภายใต้ระบบกฎหมายที่มีอยู่ในปัจจุบันจะมีตัวอย่างทางเลือกทางกฎหมายในการดำเนินการอย่างไร และแต่ละทางเลือกจะจุดเด่นและข้อจำกัดใด เพื่อวิเคราะห์หาทางเลือกที่มีความเหมาะสมมากที่สุด การศึกษาวิจัยนี้กำหนดทางเลือกที่จะนำมาใช้วิเคราะห์ 3 ทางเลือก ประกอบด้วย ทางเลือกที่ 1 การคุ้มครองแม่น้ำโดยใช้กลไกและเครื่องมือทางกฎหมายที่มีอยู่ในปัจจุบัน ทางเลือกที่ 2 การคุ้มครองแม่น้ำโดยใช้กลไกและเครื่องมือทางกฎหมายที่ได้รับการพัฒนาขึ้นจากมาตรการที่มีอยู่ในปัจจุบัน (โดยไม่มีการตรากฎหมายเพื่อรับรองสิทธิของแม่น้ำ) และทางเลือกที่ 3 การตรากฎหมายเพื่อรับรองสิทธิของแม่น้ำตลอดจนวางมาตรการรับรองและคุ้มครองสิทธิ เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์การศึกษาที่กำหนดข้างต้น การศึกษาวิจัยนี้ดำเนินการโดยการศึกษาวิเคราะห์เชิงเอกสารทั้งในลักษณะของการวิเคราะห์หลักกฎหมายที่ใช้ในประเทศไทย และการวิเคราะห์แนวคิดที่รองรับระบบกฎหมายภายในของไทย ตลอดจนศึกษาเปรียบเทียบแนวทางการดำเนินการที่มีการใช้ในต่างประเทศเพื่อเป็นแนวทางประกอบการวิเคราะห์ทางเลือกทางกฎหมายสำหรับการคุ้มครองแม่น้ำ ในประเทศไทย จากการศึกษาวิเคราะห์ทางเลือกทั้ง 3 ทางเลือกได้ข้อสรุปว่าการตรากฎหมายโดยรับรองสิทธิ ของแม่น้ำให้มีสภาพบุคคลอย่างชัดเจนและมีมาตรการเพื่อคุ้มครองสิทธิของแม่น้ำอย่างเป็นรูปธรรม เป็นทางเลือกที่จะให้การคุ้มครองแม่น้ำได้มากที่สุด แต่ก็อาจก่อให้เกิดความยุ่งยากในการบริหารจัดการน้ำตามมาหลายประการ โดยเฉพาะการที่อาจจำเป็นต้องมีการแก้ไขหรือยกเลิกหลักเกณฑ์หลายประการที่ปรากฏในพระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ. 2561 ซึ่งวางระบบการคุ้มครองและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำสาธารณะทั้งระบบ โดยไม่ได้ครอบคลุมหรือจำกัดเฉพาะกรณีของแม่น้ำเท่านั้น ในขณะเดียวกัน อาจก่อให้เกิดการกระทบต่อสิทธิของปัจเจกในการใช้ประโยชน์จากน้ำในแม่น้ำ ด้วยเหตุดังกล่าว การพัฒนากลไกคุ้มครองแม่น้ำให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้นจากระบบกฎหมายที่เป็นอยู่โดยการวางหลักเกณฑ์ในบางเรื่องที่ยังขาดความชัดเจนตามแนวทางทางเลือกที่ 2 อาทิ การกำหนดบทบาทของบุคคลและชุมชนในการอนุรักษ์แหล่งน้ำ ตลอดจนการใช้มาตรการทางเศรษฐศาสตร์เพื่อจูงใจให้มีการดูแลแม่น้ำ เช่น การใช้กลไกการจ่ายค่าตอบแทนนิเวศบริการ ย่อมมีแนวโน้มที่จะดำเนินการภายใต้ระบบการบริหารจัดการแหล่งน้ำและระบบนิเวศทั้งระบบ ได้เหมาะสมยิ่งกว่า อย่างไรก็ดี การดำเนินการตามทางเลือกนี้จำเป็นต้องมีการกำหนดรายละเอียดเพิ่มเติม และศึกษาว่าหากจะมีการพัฒนากลไกเพื่อปรับปรุงมาตรการที่มีอยู่ให้ดีกว่าเดิมควรต้องมีการพิจารณาว่า จะดำเนินการในเรื่องใดเพิ่มบ้าง |
| Language | TH |
| URL Website | https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:331108 |
| Website title | https://digital.library.tu.ac.th |
