![]() |
แนวคิดเรื่อง ซู่ ในหลุนอี่ว์ |
---|---|
รหัสดีโอไอ | |
Title | แนวคิดเรื่อง ซู่ ในหลุนอี่ว์ |
Creator | วิสิทธิ์ ตออำนวย |
Contributor | สุวรรณา สถาอานันท์ |
Publisher | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
Publication Year | 2553 |
Keyword | ปรัชญาขงจื๊อ, จริยศาสตร์ |
Abstract | วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษามโนทัศน์ ซู่ ที่ปรากฏในหลุนอี่ว์ว่ามีแนวคิดอย่างไร และมีบทบาทในจริยศาสตร์ของขงจื่ออย่างไร จากการศึกษาพบว่า ซู่ หมายถึง “สิ่งใดตนไม่ปรารถนา สิ่งนั้นอย่าทำกับผู้อื่น” อันเป็นหลักปฏิบัติที่อาศัย “ความไม่ปรารถนา” ของตนเป็นรากฐานในการพิจารณาที่จะไม่กระทำต่อผู้อื่น การที่ ซู่ มีนัยยะเชิงลบ (ไม่ปรารถนา,ไม่ทำ) ทำให้ผู้ที่นำหลักการ ซู่ มาปฏิบัติเกิดความอ่อนน้อม กล่าวคือไม่อ้างว่าตนรู้ความต้องการของผู้อื่น หลีกเลี่ยงการกระทำที่อาจนำไปสู่การละเมิดผู้อื่น โดยไม่คาดหวังการต่างตอบแทน ก่อให้เกิดความรักความอาทรระหว่างมนุษย์ เป็นการขัดเกลาและแก้ไขข้อบกพร่องของตนเองจนสามารถตั้งหลักมั่นคงในมนุษยธรรมได้สำเร็จ กระบวนการที่เกิดขึ้นเริ่มต้นจากความไม่ปรารถนาที่จะละเมิดมนุษยธรรมจนนำไปสู่ความปรารถนามนุษยธรรม การมีมนุษยธรรมกำกับความปรารถนาและความไม่ปรารถนาของมนุษย์ ทำให้ความปรารถนาและความไม่ปรารถนากลายเป็นเครื่องชี้นำทางศีลธรรม ซู่ จึงสามารถหลีกเลี่ยงปัญหาเรื่อง “การทำตามอำเภอใจ” ของบุคคลได้ซู่ มีบทบาทในการเสริมระบบจริยศาสตร์ทั้งในและนอกความสัมพันธ์ทั้งห้าได้ ในกรณีที่เกิดความขัดแย้งขึ้นในความสัมพันธ์ทั้งห้า ซู่ ช่วยให้หลักการที่เสนอว่าพึงตรวจสอบตนเองว่าสิ่งใดตนไม่ปรารถนาก็หลีกเลี่ยงที่จะไม่กระทำสิ่งนั้น ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อผู้อื่นก่อนเป็นเบื้องต้น แล้วจึงทบทวนบริบทที่เกี่ยวข้องในความสัมพันธ์ดังกล่าวอย่างถี่ถ้วน เพื่อค้นหาทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดสำหรับความสัมพันธ์นั้นๆ นอกจากนี้ ซู่ ยังสามารถใช้เป็นหลักปฏิบัติต่อผู้อื่นในกรณีที่อยู่นอกความสัมพันธ์ทั้งห้าได้อีกด้วย กล่าวคือบุคคลนอกความสัมพันธ์ทั้งห้า ซึ่งอาจเป็นบุคคลแปลกหน้าหรือเป็นบุคคลใดก็ได้ เป็นบุคคลที่ยังไม่มีโอกาสเรียนรู้ซึ่งกันและกันอย่างเพียงพอ ซู่ จะช่วยหลีกเลี่ยงการละเมิดมนุษยธรรมต่อผู้อื่นนอกความสัมพันธ์ได้ เพราะซู่มิได้เริ่มต้นจากการอ้างว่ามีความรู้ว่าผู้อื่นต้องการสิ่งใด เพียงแต่หลีกเลี่ยงการกระทำต่อผู้อื่นในสิ่งที่ตนไม่ปรารถนาเท่านั้น |
URL Website | cuir.car.chula.ac.th |