![]() |
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อการขยายพันธุ์และการชักนำเหง้าขนาดเล็กจากว่านชักมดลูกตัวเมีย (Curcuma comosa Roxb.) |
---|---|
รหัสดีโอไอ | |
Creator | ศิริรัตน์ พักปากน้ำ |
Title | การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อการขยายพันธุ์และการชักนำเหง้าขนาดเล็กจากว่านชักมดลูกตัวเมีย (Curcuma comosa Roxb.) |
Contributor | ณัชชา ยูนชุ่ม, มนัสวี เดชกล้า, วชิราภรณ์ พิกุลทอง |
Publisher | มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา |
Publication Year | 2565 |
Journal Title | วารสารวิชาการและวิจัย มทร.พระนคร สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี |
Journal Vol. | 16 |
Journal No. | 2 |
Page no. | 13-23 |
Keyword | ว่านชักมดลูกตัวเมีย, การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ, สารควบคุมการเจริญเติบโต, เหง้าขนาดเล็ก |
URL Website | https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/RMUTP/index |
Website title | วารสารวิชาการและวิจัย มทร.พระนคร สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี |
ISSN | 2651-1096 |
Abstract | การศึกษาผลของสารควบคุมการเจริญเติบโตที่เหมาะสมต่อการชักนำหน่อของว่านชักมดลูกตัวเมีย (Curcuma comosa Roxb.) โดยนำหน่ออ่อนปลอดเชื้อความยาว 2 เซนติเมตร ผ่าครึ่งตามยาว แล้วเพาะเลี้ยงบนอาหาร MS (Murashige and Skoog) ที่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโต BA ความเข้มข้น 3 มิลลิกรัมต่อลิตร เพื่อเพิ่มจำนวนหน่ออ่อน จากนั้นทำการแยกหน่ออ่อนออกเป็นต้นเดี่ยว เพาะเลี้ยงบนอาหาร MS เพื่อให้อยู่ในสภาวะปราศจากสารควบคุมการเจริญเติบโต เพาะเลี้ยงเป็นเวลา 2 สัปดาห์ จากนั้นย้ายชิ้นส่วนพืชลงในอาหารที่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโตต่างๆ 1) อาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 1, 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร 2) อาหาร MS ที่เติม kinetin ความเข้มข้น 1, 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร และ 3) อาหาร MS ที่เติม TDZ ความเข้มข้น 0.5, 1 และ 1.5 มิลลิกรัมต่อลิตร เพาะเลี้ยงเป็นเวลา 4 สัปดาห์ พบว่า อาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 3 มิลลิกรัมต่อลิตร สามารถชักนำให้ว่านชักมดลูกตัวเมียเกิดหน่อมากที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% เฉลี่ย 2.11 หน่อต่อชิ้นส่วนพืช อาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวหน่อเฉลี่ยสูงสุด 12.99 เซนติเมตร และอาหาร MS ที่ปราศจากสารควบคุมการเจริญเติบโตให้ความยาวรากมากที่สุดเฉลี่ย 6.63 เซนติเมตร เช่นเดียวกับอาหาร MS ที่เติม kinetin ความเข้มข้น 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวรากเฉลี่ย 6.16 และ 6.47 เซนติเมตร ตามลำดับ จากนั้นนำพืชไปศึกษาการเกิดเหง้าขนาดเล็ก โดยเพาะเลี้ยงบนอาหาร MS ที่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโต BA ความเข้มข้น 1, 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับซูโครส ความเข้มข้น 30, 60 และ 90 กรัมต่อลิตร เป็นเวลา 4 สัปดาห์ พบว่า ว่านชักมดลูกตัวเมียที่เพาะเลี้ยงบนอาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับน้ำตาลซูโครส 30 กรัมต่อลิตร สามารถชักนำให้เกิดต้นที่มีความยาวลำต้นและความยาวรากมากที่สุด โดยทุกสูตรอาหารไม่สามารถชักนำให้เกิดเหง้าขนาดเล็กในขวดทดลองได้ แต่พบการสะสมแป้งที่บริเวณส่วนโคนลำต้นในสูตรอาหารที่เติมซูโครส 60 และ 90 กรัมต่อลิตร หลังจากนั้นนำต้นว่านชักมดลูกตัวเมียย้ายปลูกลงในโรงเรือน เป็นเวลา 4 สัปดาห์ เพื่อศึกษาอัตราการรอดชีวิต พบว่า ต้นว่านชักมดลูกตัวเมียมีอัตราการรอดชีวิตถึง 66 - 100 เปอร์เซ็นต์ |